Duruş bozukluğuna bağlı omurga sorunları, ekrana bakmaktan kaynaklanan göz problemlerinin yanında uzun süre klavye ve mouse kullanımı karpal tünel sendromu yani el bilek kanal hastalığına zemin hazırlayabiliyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Beyin, Sinir ve Omurilik Cerrahi Bölümü’nden Op. Dr. Mustafa Önöz, karpal tünel sendromu ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Ev kadınları ve ofis çalışları daha dikkatli olmalı
Karpal tünel sendromu; el bileğinden geçen sinirin, geçtiği kanal içinde sıkışması sonucu oluşan hastalıktır. “Karpal tünel” bilek seviyesinde ve üst kısmında kalın bir yapı ile kaplıdır. Bu kanalın içerisinde parmakların hareketini sağlayan tendonlar ile median sinir yer alır. Median sinir, esas olarak parmakların hissetmesini ve parmakların bazı hareketleri yapmasını sağlar. Sinirin kanal içinde baskı altında kalması karpal tünel sendromunu ortaya çıkarır. Karpal tünel sendromu yani el bilek kanal hastalığı daha çok elini fazla ve zorlayarak kullanan kişilerde ortaya çıkmaktadır. Özellikle aynı el ve bilek hareketlerini sürekli tekrarlayan kişilerin hastalığıdır. Uzun süreli bilgisayar kullananlar, müzik aleti çalanlar, el işi yapan ev kadınları, ağır el aletleri ile çalışanlar, titreşimli el aletleri kullananlar gibi mesleklerde görülme oranı yüksektir. Bunların dışında bazı kronik rahatsızlıklar, akromegali, şeker, tiroit hastalıkları, gut, aşırı şişmanlık gibi durumlar ile hamilelikte de sık görülebilmektedir. Karpal tünel sendromu 40 yaş üzeri kadınlarda daha sık ortaya çıkmaktadır.
Belirtileri boyun fıtığıyla karışabilir
Karpal tünel sendromunun ilk belirtileri; parmaklarda uyuşma, karıncalanma ve his kaybıdır. Elde, parmaklarda ve kola yayılan ağrılar olmaktadır. Bu sorunlar geceleri daha fazla görülmekte hatta kişileri uykusundan uyandıracak derecede rahatsız edici boyutlara ulaşabilmektedir. Hastalar ellerini sallayarak, sıkıştırıp ovalayarak rahatladıklarını ifade ederler. Elin zorlandığı sıkma ve temizlik işlerinde ağrı ve uyuşukluk artar. Ağrı ve uyuşukluk bazen kola, bazen de omuza, boyuna kadar yayılır. İlerleyen durumlarda başparmak kaslarında erime, güçsüzlük ile tutma ve kavrama hareketlerinde zorlanmalar oluşmaktadır. Karpal tünel sendromunun belirtileri, diğer sinirleri etkileyen boyun fıtıkları ile karışabilmektedir. Ayrıca sinir sistemini etkileyen başta diyabet olmak üzere diğer metabolik hastalıklarda da benzer sorunlar olabilmektedir.
Hamilelikte parmaklarınız uyuşuyorsa
Hamilikte vücudun fazla su tutması sonucu karpal kanal bu durumdan etkilenir. Median sinir aşırı sıvı nedeni ile baskı altında kalır. El ve parmaklarda uyuşma, ağrı, karıncalanma görülür. Doğumdan sonra çoğunlukla kendiliğinden düzelir. Hamilelerde tedavi olarak; el ve el bileğini zorlayıcı hareketleri yapmamak, el bileğini dinlendirmek için istirahat ateli kullanmak, tuz ve su alımı ile kiloyu kontrolde tutmak, el bileği egzersizleri yaptırmak gibi yöntemler kullanılır.
Ağrılardan 10 dakikada kurtulmak mümkün
Karpal tünel sendromunun teşhisi, hastanın öyküsünün dinlenmesi ve fizik muayene ile büyük oranda konulabilmektedir. Ancak teşhisi kesinleştirmek ve basının derecesini görmek için EMG (Elektromyografi ) tetkiki istenebilmektedir. Karpal tünel sendromu tedavisi erken evrelerde gece atelleri ve antienflamatuvar ilaç kullanımı, lokal steroid veya lokal anestezik enjeksiyonu şeklinde yapılabilmektedir. Kişinin yaşam kalitesini bozan şiddetli ağrıların ve bazı vakalarda kuvvet kaybının varlığı cerrahi girişimi gerektirir. Karpal tünel sendromu ameliyatında tercih edilen yöntem “Median Sinir Dekompresyonu” operasyonudur. Sinire bası yapan bağ kesilir. Bu bağ daha sonra kendi kendine iyileşir. İyileşme sonrası tünel alanı rahatlar. Lokal anestezi altında yapılan karpal tünel sendromu ameliyatı hastanın tercihine göre sedasyon altında da gerçekleştirilebilir. Karpal tünel sendromu ameliyatından yaklaşık 10 dakika sonra ağrılar sona erer ve hasta aynı gün taburcu edilir. Ameliyattan sonra 1. günden itibaren parmak ve el bileği hareketlerini zorlamamak kaydıyla yapılabilmektedir. Hastanın taburculuğu sonrası yara yeri kontrolleri yapılır, yaklaşık 10. gün dikişler alınır. Bu süre içerisinde de zorlama gerektirmeyen işlere izin verilebilir. Dikişler alındıktan sonra el bileğinin yumuşaklığını sağlamak için ılık su içerisinde el bileği egzersiz hareketleri ve stres topu ile kuvvetlendirme egzersizleri yapılır.
El bileğinizi zorlamayın
Karpal tünel sendromundan korunmak için öncelikle el ve el bilekleri zorlayan işlerden kaçınılması gerekmektedir. El ve el bileği aşırı zorlamalardan korunmalıdır. Meslek nedeni ile el ve parmaklarını kullanan kişilerde el bileğini sürekli bükülü şekilde tutmamak gerekir. Bilgisayar kullanımında uygun mouse kullanmak, silikon destekli mousepad kullanmak, ağır yük kaldırmamak,bileğe yük bindirecek şekilde masaya dayamamak, el işi ve elde çamaşır sıkma gibi işleri yapmamak önemlidir. El, el bileği ve parmakları güçlendirici egzersizler yaparak kaslar kuvvetlendirilmelidir.
