Kur ve faiz artışlarıyla yaz aylarında iç pazarda yüzde 50’nin üzerinde daralan otomotiv sektöründe işler ne durumda? Bu sorunun cevabı, şirketler ve işçiler için oldukça farklı.
Yılın ikinci yarısından itibaren satışlarda düşüş eğilimi baş gösterince sektöre ilk destek devletten geldi. Cumhurbaşkanlığı kararıyla otomobil vergisine konu olan ÖTV matrah (vergisiz çıplak fiyat) limitleri yeniden belirlendi. Bu karar otomobil fiyatlarına yüzde 3.3 ile 7.8 arasında indirim olarak yansırken böylece sektörün kârdan zararının (Kârın azalması) bir kısmı, vergiden vazgeçen kamuya yüklendi.
Ardından, ücretsiz izinler, vardiya sayısının düşürülmesi ve benzeri uygulamalarla kârdan zararının bir kısmının da işçiye yüklemesi süreci başladı.
Yaşanan süreci, en çıplak haliyle, Türkiye’nin en büyük otomotiv üreticilerinden biri olan TOFAŞ’ta görmek mümkün.
Ekim ayında 9 gün üretim durduracağını açıklayan TOFAŞ, her gün için işçi ücretlerinde yüzde 50’lik kesinti uygulayacak. Sosyal haklar eklendiğinde ücretlerdeki kesintinin oranı yüzde 24’e düşmüş olacak.
TOFAŞ’A TEŞVİK İŞÇİYE VERGİ!
Haziran ayında TOFAŞ 1 milyar 120 milyon liralık yatırım için teşvik başvurusunda bulundu. Şirket 1 milyar 200 milyon lirayı modernizasyon için kullanılacağını bildirdi. Ekonomi Bakanlığı TOFAŞ’ın başvurusunu kabul etti, teşvik belgesi düzenledi.
Haziran ayında alınan teşvikle TOFAŞ’a yüzde 80 vergi indirimi ve yüzde 50 oranda da yatırıma katkı sağlandı. Ayrıca gümrük vergisinden de muaf tutulan TOFAŞ’a KDV istisnası ve faiz desteği de sağlandı.
Şirketin 1.2 milyar liralık yatırım için yüzde 80 oranında vergi indiriminden yararlandığı dönemde yılın başından itibaren işçi ücretlerinin 14 bin 800 lirayı aşan bölümü yüzde 15 yerine yüzde 20 üzerinden vergilendirilmeye başlandı.
76 MİLYON LİRALIK VERGİ AFFINI BİLE AZ BULDU!
İşçilerin vergi yükü artarken, her yıl yüksek kâr elde TOFAŞ vergisini ödemeyip, vergi borcunu yapılandırmayı tercih etti.
Şirket mayıs ayında KAP’a, 2007-2012 arasındaki vergi borçları için yapılandırılması başvurusunda bulunduğunu bildirdi.
Başvuru sonucunda şirketin ödenmesi gereken 131 milyonluk vergi tutarı 55 milyon liraya düşürülürken, 76 milyon liralık vergi affını az bulan şirket yönetimi rakama itirazda bulunacağını ve rakamın daha da düşürülmesini talep edeceğini duyurdu.