TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu, “Türkiye Enerji Görünümü” raporunu yayımladı. Yayımlanan söz konusu rapora göre, yenilenebilir enerji kaynakları ve yerli kömür santrallerinden sabit fiyat ile elektrik alımı için devlet bütçesinden 2018 yılı içerisinde toplam 32,3 milyar TL ödeme yapıldı. 2019 yılının ilk dört ayı içerisinde de 579 milyon TL aktarıldı.
Burcu Cansu’nun yaptığı habere göre; devlet bütçesinden alım garantisi verildiği için aktarılan bu kaynak Cengiz, Kolin, Limak gibi az sayıda özel şirketin kasasına girdi.
Piyasadaki fiyatın üzerinde alım garantisi
Enerji Çalışma Grubu’nun raporuna göre devlet elektrik şirketlerinden piyasa fiyatının üzerinde bir bedel ile alım garantisi de vermekte. 2016 yılı içerisinde birim fiyatı 185 TL olan alım fiyatı 2019 yılı içerisinde 285 TL’ye çıkarıldı.
“Yerli kömürden üretilen elektriğe sabit fiyatla alım garantisi” verildiğinin altı çizilen söz konusu raporda, şu ifadelere yer verildi:
“Santral işletmecilerinin istemiyle 2016’da Bakanlar Kurulu Kararı çıkarıldı. Bu santrallerin üretimlerinin belirlenecek bir kısmının, TETAŞ (Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş.) tarafından piyasa fiyatından daha yüksek bedel ile alınması kararlaştırıldı. TETAŞ yerli kömür santrallerinden 2016 yılında 6 milyar kilowatt elektrik enerjisini 185 TL birim fiyatıyla satın aldı. Bu uygulamaya. 2018 yılı birinci çeyrek dönemi için belirlenen birim fiyat 201,35 TL oldu. 2019 yılında ilk üç ay için ilan edilen fiyat 285 TL oldu.”
Gerçekleştirilen teşvikten yararlanan “gözde” şirketler
200 megavatın altında üretim yapmakta olan şirketlerin yararlandığı Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) kapsamında bazı büyük şirketlerin de alındığı vurgulanan raporda şu ifadelere yer verildi:
“2019 yılındaki listede, 200 megavatın üstünde, büyük diyebileceğimiz dokuz baraj var. Cengiz İnşaat, Özaltın İnşaat, Doğuş Enerji, Sanko Enerji, Bereket Enerji, Limak Enerji, Kolin ve Enerjisa’ya ait bu büyük barajların YEKDEM listesinde yer almasının nedeni ilgili yönetmeliğe konulan ‘rezervuar alanı onbeş kilometrekarenin altında olan’ cümlesi. Yönetmelikteki bu tanım, büyük barajların da desteğe ihtiyacı olan diğer yenilenebilir enerji santralleriyle aynı avantajlara sahip olmasının yolunu açıyor.”
