İstanbul ve çevresinde son 1.500 yıllık depremleri inceleyen üç üniversite geçen hafta korkutucu sonuçları paylaşmıştı. Buna göre İstanbul’da olması muhtemelen üç depremin 7.5, 7.4 ve 7.2 büyüklüğünde olacağı tahmininde bulunulmuştu. İTÜ Maden Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan ise özellikle İstanbul ve Marmara bölgesinde yaşayanların yüreğine su serpti.
İşte, Ahmet Ercan’ın Sözcü’den Yüksel Şengül’e anlattıkları…
– Üç üniversitenin ortaklaşa açıkladığı çalışmayı nasıl değerlendiriyorsunuz?
“İstanbul’da 2045’ten önce büyük deprem olmaz” dedim. Yanılma payım 10 yıl olabilir. 10 yıl önce olabilir ya da 10 yıl sonra. Kısacası beklenen İstanbul depremi 2035 ile 2055 arasında olabilir. Bunlar iki depremdir, birisi Küçükçekmece önünde 6.4-6.7 şiddetinde, diğeri ise Marmara Ereğlisi önünde 7-7.2 şiddetinde olacaktır. Bu depremler hep gecikmiş. Bu gecikme zamanları da 50-100 yıl arasındadır. Yani, gecikme olursa, ki olması büyük bir olasılıktır, beklenen İstanbul depremi 2095 ile 2150 arasında olacaktır. Veri sayınız ne kadar uzun yıllar öncesine dayanırsa hata payınız azalır.
‘EKREM İMAMOĞLU İLE PAYLAŞMAYA HAZIRIM’ DEDİ
– Üç üniversite 1.500 yıldır yaşanan İstanbul depremlerini incelemişler…
Benzer açıklamayı 18 yıl önce, yani 2001’de yaptım ve İstanbul depremlerinin 2.300 yıllık geçmişini inceledim. “Marmara’da Deprem” adlı kitabımda bütün ayrıntılara yer verdim. Bu arkadaşlar benim bu araştırmalarımı kaynak olarak göz önüne almamışlar.
– 2.300 yıllık zaman içinde İstanbul’daki depremlerle ilgili neler söylersiniz?
Marmara’da bilinen ilk deprem M.Ö 280-300 yıllarında olmuş ve 6-6.5 büyüklüğündedir. O günden bugüne bakıldığında, İstanbul’da beklenen her dört depremden üç tanesi 6-6.5 büyüklüğündedir. Demek ki felaket senaryoları yazmanın gereği yoktur.
– Sizin tahminleriniz vardı.
1982’de “Doğu Marmara’ya deprem geliyor, 1994’ten sonra olur” dedim. 5 yıllık hata payıyla Gölcük depremi geldi. 1.500 yılı araştırmakla 2.300 yılı araştırmak aynı değildir.
– Gölcük depremi gibi deprem ne zaman tekrarlanır?
İstanbul’u etkileyecek 7.5 ve üstü bir depremin olması için bin yıl geçmesi gerekir.
– Marmara’da deprem sonrası tsunamilerden, 10 metrelik dalgalardan söz ediliyor…
Marmara’da 10 metrelik dalga oluştuğuna hiç rastlamadım. İnsanları korkutmanın hiç anlamı yok, günahtır. 2.300 yıllık depremlerde oluşan dalga boyları 1-2.5 metre arasında kalmıştır.
ÖZENER: MARMARA’DA 7.5’LİK DEPREM ÜRETECEK ENERJİ BİRİKTİ
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener beklenen İstanbul depremi için “İnsanlar o tarihin çok uzak olduğunu, mümkünse de hiç gelmeyeceğini duymak istiyor. Umarım deprem biz hazır olana kadar bekler” ifadesini kullandı.
Hürriyet’e konuşan Özener, Marmara Denizi içinde 7.5, 7.4, 7.2 deprem üretebilecek fayların enerjiyi biriktirmiş durumda olduğunu kaydetti. Özener şunları söyledi: “İzmit’te olan depremle Doğu Marmara’da olan büyük depremler arasındaki süreler dikkat çekici. 553 yılında olmuş, ikincisi dört yıl sonra 557’de… 976’da olmuş, 13 yıl sonra 989’da bir kez daha… Sonra 19 yıllık bir zaman var, 1490-1509… Şimdi de mesela 1999… Yani İzmit depremlerinden sonra ardışık deprem süreleri arasında 19 yılla, maksimum 60 yıl arasında bir süre var.”
