ABD merkezli insan hakları kuruluşu Freedom House’un 2023 yılına yönelik olarak yayınladığı söz konusu raporunda Türkiye yine internetin özgür olmadığı ülkeler arasında yer aldı.
Freedom House’un ‘Nette Özgürlük‘ raporu yayınlandı.
70 ülkenin değerlendirmeye alındığı raporda bu yıl internetin 17 ülkede ‘özgür’, 32 ülkede ‘kısmen özgür’ ve 21 ülkede ‘özgür olmadığı’ yazıldı.
Listesinin zirvesinde bu yıl 94 puanla İzlanda yer alırken onu 93 puanla Estonya ve 88 puanla Kanada izledi.
Listenin sonunda İran, Myanmar ve Çin yer alırken sondan 15’nci Türkiye de ‘özgür olmayan’ ülkeler arasında yer aldı.
2021 yılı içerisinde 100 puan üzerinden 34, geçen sene de 32 alan Türkiye bu yıl 30 puan aldı. Türkiye’nin raporunun özetinde şunlar kaydedildi:
“İnternet özgürlüğü son on yılda istikrarlı bir şekilde azaldı”
*Türkiye’de internet özgürlüğü son on yılda istikrarlı bir şekilde azaldı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve AKP, sansürü artıran ve çevrimiçi ifadeyi suç sayan çok sayıda yasa çıkardı. Dezenformasyon Kanunu yürürlüğe girerek yanlış sayılan bilgilerin yayılmasına hapis cezası verilmesini öngörüyor. Mayıs 2023 seçimleri öncesinde Dezenformasyon Yasası, siyasi muhalefetin yanı sıra eleştirel gazetecileri susturmak için kullanıldı.
*Sansür oldukça yaygın ve yüzlerce web sitesi, çevrimiçi makale ve sosyal medya gönderisi engellendi veya kaldırıldı. Çevrimiçi trol ağları sıklıkla hükümet yanlısı dezenformasyonu körüklüyor; gazeteciler, aktivistler ve sosyal medya kullanıcıları çevrimiçi içerikleri nedeniyle yasal suçlamalarla karşı karşıya kalmaya devam ediyor. Türkiye’yi 2002’den bu yana yöneten Erdoğan ve AKP, son yıllarda giderek daha otoriter hale geldi ve anayasa değişiklikleri yoluyla, muhalifleri hapse atarak önemli bir güç elde etti. Derinleşen ekonomik kriz ve Mayıs 2023 seçimleri, hükümetin muhalefeti bastırma ve kamusal söylemi sınırlama yönünde yeni adımlar atmasını hızlandırdı.
Raporda Türkiye’ye ilişkin öne çıkan gelişmelerse şöyle:
*Kasım 2022’de İstanbul’da yaşanan bombalı saldırının ve Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından sosyal medya ve iletişim platformlarına erişim engellendi.
*Mayıs 2023 genel seçimleri öncesinde yetkililer çevrimiçi içerikleri kaldırttı, hükümet yanlısı dezenformasyon yaydı ve internet kullanıcılarına cezai yaptırımlar uyguladı.
*Ekim 2022’de yürürlüğe giren Dezenformasyon Yasası, çevrimiçi konuşmayı suç sayan, çevrimiçi gizliliği kısıtlayan ve sansürü artıran hükümler içeriyor.
*Seçim döneminde birçok siyasi muhalefet internet sitesi siber saldırılara maruz kaldı.
