Ferhat Özgür’ün futbolun ırk, cinsiyet ve milliyetçilik gibi zaman zaman ayrıştırıcı zaman zaman birleştirici etkisine yönelik bakış açılarını eleştirel ve ironik bir dille sorgulayan yapıtlardan oluşan “Futbol Hayat mıdır?” adlı sergi 4-30 Nisan günleri arasında Merdiven Art Space’te sergileniyor.
Serginin girişinde ziyaretçileri karşılayan “Yeni Evliler İçin” (2002-2023) adlı enstalasyon, iki futbol kalesini birleştiren çift kişilik bir yataktan oluşuyor. Sanatçı burada, bir yandan toplumsal ve kültürel hayatımızda etkin rol oynayan bu sporun namahrem alanlarımıza kadar nüfuz etmesini işaret ederken, öte yandan izleyiciyi futbol ve haz olguları arasındaki ilişkiyi yeniden düşünmeye davet ediyor.
“Futbol Hayattır” (2002) adlı fotoğrafta Havva Adem’e yasak meyve olan elma yerine bir futbol topu vererek ilk günahın failini futbol topunun kışkırtıcılığına yüklüyor. Kıskançlık, ihtiras, hırs, tutkuve aşkın temel nedeni olan elma, burada yerini futbol topuna bırakarak konumundan feragat ediyor.
“Cambaz” (2012) adlı fotoğraf, Paris’in işlek sokaklarından birinde futbol topuyla olağanüstü cambazlıklar yaparak para kazanan Gine’li bir göçmene, sanatçının 10 Euro”luk bir ödenekle yaptırdığı bir performanstır. Özgür burada bir sokak performansçısıyla bir tür işçi ve iş veren ilişkisi kurarak performansçıyı kayıt dışı ekonomiye ortak olmaya davet ediyor ve futbol endüstrisindeki ırkçılık meselesini gündeme taşıyor.
Bir protesto alanı olarak tasarlanan ikinci kat Türkçe ve İngilizce olarak duvara karşılıklı yerleştirilmiş iki pankarttan oluşuyor: “Sahaya Çıkmıyoruz!” Mekanın ortasında pankartlara eşlik eden ve oyuncuları olmayan bir langırt masası, futbol endüstrisindeki manipülasyonlara karşı oyuncuların gösterdiği tepkiye vurgu yaparken bizlere reddetme hakkımızı hatırlatıyor.
Performatif espriler taşıyan futbol odaklı desenler ve suluboyalardan bir seçkinin de eşlik ettiği sergi topyekün bakıldığında mekanı bir tür “oyun içinde oyun” metaforu olarak ele alıyor.
Ferhat Özgür hakkında
İstanbul’da yaşayan sanatçı, MoMA PS1-New York, Michigan University Museum of Art, Museum der Moderne-Salzburg, Marabouparken-Sweden gibi yurt dışı kurumlarda kişisel projeler gerçekleştirdi. 9.Busan Bienali, 6.Berlin Bienali ve 10.İstanbul Bienali gibi yurt dışı bienallere katılmış olan Özgür’ün yapıtları, aralarında Mattress Factory-Pittsburgh, Pompidou Center-Paris, MUMOK-Vienna, Moderna Musset-Malmö, IMMA-Dublin, Salzburg Modern ve Seul Museum of Modern Art gibi pek çok kurumda sergilenmiştir.
