Ukrayna’da, Fener Rum Patrikhanesi tarafından verilen karar çerçevesinde yeni birleşik bağımsız Ortodoks Kilisesi kuruldu.

Ukrayna’nın başkenti Kiev de yer alan Azize Sofya Katedrali’nde, Kiev Patrikhanesi’ne bağlı Ortodoks Kilisesi, Ukrayna Bağımsız Ortodoks Kilisesi ve Moskova Patrikhanesi’ne bağlı Ortodoks Kilisesi’nden temsilcilerin katılımı ile Birleşik Kilise Konseyi toplantısı gerçekleştirildi.

Gerçekleştirilen toplantıya, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko da katıldı.

“Ukrayna’da tek bir Ortodoks kilisesi kurulması ve başpiskoposunun belirlenmesi” amacı ile başlayan toplantı esnasında bazı vatandaşlar katedral önündeki Sofya Meydanı’nda toplandı.

Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko, gerçekleştirilen toplantının sonrasında yaptığı açıklamasında, Ukrayna’da bağımsız Ortodoks Kilisesi’nin kurulduğunu ilan etti.

Poroşenko, kilisenin başpiskoposunun “Epifaniy” ismi ile anılan Sergey Dumenko olduğunu açıkladı.

Kiev Patrikhanesi’ne bağlı Ortodoks Kilisesi, Ukrayna Bağımsız Ortodoks Kilisesi ve Moskova Patrikhanesi’ne bağlı Ortodoks Kilisesi’nden katılımcıların bir araya gelmesi ile Birleşik Kilise’nin kurulduğunu ifade eden Poroşenko, bu mucizenin Fener Rum Patriği Bartholomeos sayesinde gerçekleştiğini dile getirdi.

Poroşenko, “Bugün yeni, birleşik ve bağımsız Ukrayna Ortodoks Kilisesi doğdu. Bu kilise Putin’in olmadığı kilisedir. Bu kilise, (Moskova Patriği) Kirill’in olmadığı kilisedir. Bu kilise Rus yönetimine ve Ukraynalıları öldüren Rus ordusuna dua edilmeyecek kilisedir. Bu kilise, Ukrayna ve Tanrı ile olan bir kilisedir” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etti

Poroşenko, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a, Ukrayna’yı Rus Ortodoks Kilisesi’nin dini alanından çıkartıp Ukrayna’da ayrı bir milli Ortodoks kilisesi kurması sırasında Fener Patrikhanesi’ne herhangi bir şekilde müdahale etmediği için teşekkür etti.

Poroşenko, “Bu konunun sadece dini bir mesele değil, aynı zamanda uluslararası siyaseti ilgilendiren bir mesele olduğunu söylediniz. Fener Patrikhanesi, Türk topraklarında bulunuyor. Türk makamlarının bu konuda bir desteğini aldınız mı” şeklindeki soruya, “Ben, Ukrayna Cumhurbaşkanı olarak, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a, bu sürece müdahale etmediği için müteşekkirim. Kendisi hem Ukrayna’nın, hem de kişisel olarak benim büyük bir dostumdur” şeklinde yanıt verdi. Ukrayna’da yeni kurulan milli kilisenin Moskova Patrikhanesi’nin Rusya Anayasası’nda sahip olduğu şekilde özel bir statüye sahip olup olmayacağı yönündeki soruya ise Poroşenko, yeni kurulan kilisenin, Ukrayna’daki diğer dini teşkilatlar ile aynı statüde olacağı yanıtını verdi.

Moskova Patrikhanesi’nden tepki

Moskova Patrikhanesi’nin dış ilişkilerden sorumlu yetkilisi Nikolay Balaşov, Kiev’de alınan yeni kilise kararına yönelik olarak tepki gösterdi. Kararı Ortodoksluk kurallarının ihlali şeklinde nitelendiren Balaşov, toplantının dini açıdan yetkili olmayan kişiler ve devlet başkanının katılımı ile yapılmasından dolayı kurallara uygun olmadığı yönünde açıklamalarda bulundu.

Balaşov, “Rus Ortodoks Kilisesi için yapılan seçim hiçbir anlam taşımıyor.” ifadesini kullandı.

Moskova Patrikhanesi, Ukrayna’da kontrolü altında bulunan kiliselerin birleşmesine karşı çıkıyor. Fener Rum Patrikhanesi’nin Ukrayna’daki kiliselere bağımsızlık kararı verme yetkisinin bulunmadığını savunan Moskova Patrikhanesi, Ukrayna da yer alan kiliselerin bu süreçten sonra kağıt üzerinde bağımsızlık kazansa da uygulamada Fener Rum Patrikhanesi’nin kontrolünde olacağını iddia ediyor.

Öte yandan, Rus basınında Moskova Patrikhanesi’ne bağlı Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nde görevli 90 din adamından yalnızca 2’sinin Kiev’de düzenlenen Birleşik Kilise Konseyi toplantısına katıldığı ifade ediliyor.

Fener Rum Patrikhanesi, ekim ayı içerisinde Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin, Moskova’daki Rus Ortodoks Kilisesi’nden ayrılma yolundaki talebinin kabulünü kararlaştırmıştı.

Moskova Patrikhanesi ise Kiev kilisesinin bağımsızlık talebini kabul ettiği için Fener Rum Patrikhanesi’ne sert tepki göstermiş ve Fener Rum Patrikhanesi ile tüm ilişkilerini kesme kararı almıştı.