BBC Türkçe’nin aktardığına göre Japonya, yiyecek sektöründe çalışan kişilerin sosyal medyada ünlü olabilmek adına yaptıkları ve çığ gibi büyüyen kötü şaka akımının sonuçlarını hazmetmeye çalışıyor. Bu akımın son örneği, Ootaya isimli bir restoran zincirinde meydana geldi. Uzaylı maskesi takıp yüzünü gizleyen bir çalışanın belden aşağı çıplak halde yalnızca genital bölgesini örten bir tepsi ile poz verdiği ve sonra da tepsiyi çekip kendisini teşhir ettiği video önce Twitter’a sonra da ülke gündemine düştü.

Japoncada restoran ve 24 saat açık süpermarketlerde yarı zamanlı çalışanlara, Almanca kökenli “arbeit” kelimesinden türeme “baito” deniyor. “Baito”ların son günlerde estirdiği bu dalgaya “baito tero” ya da “yarı zamanlı terörizm” adı veriliyor.

Sosyal medyada devam eden bu akımın ilk olarak, aralık ayı içerisinde Big Echo isimli karaoke barda çalışan birinin yüklediği video ile başladığı tahmin ediliyor.

Söz konusu videoda çalışan, buzluktan çıkardığı tavuk butlarını mutfakta yerlere sürüyor. Daha sonrasında ise butları kızgın yağa atıp kızartıyor ve hiçbir şeyden haberi olmayan müşterilere sunuyor. Halkın sağlığı ile oynayan bu tip şakalarda dozun git gide arttığı gözleniyor.

Örneğin bir videoda 24 saat açık süpermarket zinciri 7-Eleven’ın Yokohama’da yer alan şubesinin iki elemanı, dükkânda sıcak bir şekilde servis edilen ve kışın yenen bir çeşit sulu yemek olan oden tenceresinin başında duruyorlar. Çalışanlardan kadın olanı erkeğe yemekten yediriyor, erkek ise ağzındaki yemeği tencereye geri tükürüyor.

Şirket milyarlarca dolar kaybetti

Kura Sushi isimli suşi restoran zincirinde çekilen videoda ise temizlediği balığı çöpe atan bir mutfak görevlisinin daha sonra balığı alıp suşi yaptığı görülüyor. Ancak bu son şakada işler hiç de hoş olmayan bir şekilde sonuçlandı.

Videonun viral olması ile birlikte Kura Sushi hisseleri düştü, şirket 24 milyon dolar kaybetti. Bu durum üzerine şirket yönetimi herkesten özür dilemek ile kalmadı, videoda görüntülenen çalışanlarla ilgili yasal işlem başlatıldığı yönünde açıklamada bulundu.

Hayli popüler olan suşicinin müşterileri de alınan bu karardan memnunlar. Sosyal medyada çoğunluk, çalışanların, yaptıkları bu hatanın bedelini ödemeleri gerektiğini düşünüyor.

Diğerleri ise Kura’nın yalnızca balık, bıçak-çatal ve dezenfeksiyon masraflarını çıkarabileceğini düşünüyor. Bir kısım komplo teorisyeni ise rakip şirkete “aptal” görünümlü bir elemanını sokan diğer şirketin, bu videolar sayesinde müşteriler nezdinde rakibini küçük düşürmeyi ve imajına zarar vermeyi planlamış olabileceğine inanıyor.

Düşük ücretler ile çalışılan yarı zamanlı “baitoluk” Japonya’da gerçek bir iş olarak kabul edilmediğinden prestiji de diğer işlere göre bir hayli düşük. Buna rağmen ülkede hayatı ciddiye almayan, rahatına düşkün bir kısım gençlik tarafından tam zamanlı işe tercih ediliyor.

Bu tür videoların başlangıcı aslında 2013 yılı içerisinde sosyal medyada dolaşmaya başlayan “meydan okumalara” dayanıyor. Ancak o zamanki görüntüler çalışan kişilerin dondurucunun içine girdikleri veya yüksek yerlere tırmandıkları gibi nispeten masum fotoğraflar ile sınırlıydı.

Şimdi ise TikTok gibi kısa video uygulamalarının popülerlik kazanması ile birlikte fotoğraftan videoya geçiş yapıldığı görülüyor.

Bu şekilde şakalar yapıp Twitter’a yükleyen kişilere Japonların verdiği isim ise “bakatta”. Kelime, Japonca “aptal” demek olan “baka” ve “Twitter”ın Japonca okunuşunun birleştirilmesinden oluşuyor.