7 Ekim tarihinde gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçiminin ikinci turunda, aşırı sağcı kanatta bulunan Sosyal Liberal Parti’nin adayı Jair Bolsonaro İşçi Partisi’nin solcu adayı Fernando Haddad’ı geride bıraktı. Bolsonaro’nun seçim süresi boyunca ve öncesinde, “Oğlum eşcinsel olursa öldürürüm”, “Kadınlar doğum iznine çıkıyor. O yüzden birini işe alırsam o erkek olur” ve bütün bulara ek olarak “Muhalifler bizim kanunumuza uymalı. Ya bize uyarlar ya da hapse giderler” açıklamalarını yaparak oy toplamıştı.
Brezilya 7 Ekim tarihinde gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçiminin ilk turunda adayların yeterli oy alamamasından dolayı seçimler ikinci tura kalmıştı. Dün de Brezilya halkı sandık başına gitti. Milyonlarca seçmen yapılan seçimlerin ikinci turunda İşçi Partisi’nin solcu adayı Fernando Haddad ile Sosyal Liberal Parti’nin (PSL) adayı aşırı sağcı olan Jair Bolsonaro arasında seçim yaptı.
İkinci tura sarkan seçimlerde Bolsonaro oyların yüzde 55 oranını alırken, Haddad’ın oyları ise yüzde 45 seviyesinde kaldı. Açıklanan bu sonuçlara göre oldukça sert geçen seçim atmosferi de yeni bir boyuta taşındı. Gerçekleştirilen mitingler süresince rakip adayların maketlerini tekmeleyen, katıldığı bir toplantı esnasında kameralar önünde bıçaklanan ve birbirinden sert açıklamalar yaparak ülke gündeminden düşmeyen Bolsonaro, ülkeyi şimdiden ikiye bölmüş durumda.
Çünkü Bolsonaro, hem seçim süreci esnasında hem de öncesinde toplumu ayrıştıran çok fazla açıklama yaptı. İşte “Brezilya’nın Trump’ı” olarak lanse edilen Bolsonaro’nun kriz oluşturan açıklamaları:
“Kız çocuk sahibi olmak zayıflıktır”
Bolsonaro, kadınlara yönelik olarak açık bir şekilde savaş açan açıklamalarda bulunuyor. 2014 yılında bir siyasetçi ile atışırken Bolsonaro, “Sana tecavüz bile etmem çünkü sen buna değmezsin” ifadelerini kullanmış ve kadınlara yönelik olarak yapılan pozitif ayrımcılığı eleştirmişti. Kadınlar hakkında açıklamalara devam eden Bolsonaro, “Kadınlar erkeklerden daha fazla hakka sahip. Örneğin kadınlar doğum iznine çıkıyor, işverende erkekleri işe alıyor. Açıkçası ben de kadınları işe almam” açıklamalarında bulunmuştu.
Bolsonaro ayrıca 2013 yılında, “Eşcinsel bir erkek çocuğu sahibi olmaktansa uyuşturucu müptelası bir çocuğu tercih ederim. Homofobik olmaktan gurur duyuyorum” demişti. 2011 yılında ise “Oğlum eşcinsel olacağına bir trafik kazasında ölmesini tercih ederim. Eğer eşcinsel bir çift benim binamda yaşamaya başlarsa, evim değer kaybeder. Eğer el ele yürür ve öpüşürlerse benim varlığım değer kaybeder” ifadelerini kullandı.
İşkenceyi destekliyor
2017 yılı içerisinde Afro-Brezilyalı yerli toplulukları ziyaret eden Bolsonaro onlara hakaret etmeyi de unutmadı. Bolsonaro, “Bunlar faydasız insanlar” açıklamasında bulundu. Bolsonaro, “Ben işkenceyi destekliyorum ve bu insanların yararına olacaktır” demiş ve gençlik dönemlerinde işkence gören Brezilya’nın eski devlet başkanı Dilma Rousseff’e işkence eden eski asker Alberto Brilhante Ustra’yı savunmuştu.
1999 yılı içerisinde dönemin Brezilya hükümetini eleştiren Bolsonaro, “Devlet Başkanı olursam kongreyi kapatırım. Aynı gün darbe yaparım. Kongre bir işe yaramıyor ve eminim ki halkın yüzde 90’ı bunu kutlar, günümüzde Kongre faydasız. Doğrudan diktatörlüğe gitmek gerek. Seçimler bir işe yaramıyor” ifadelerini kullandı.
21 Ekim 2018 tarihinde Sao Paulo’daki bir mitingde konuşan Bolsonaro, muhalif kesimi hapse atacağı veya sınır dışı edeceğinin sinyalini vermişti. Bolsonaro, “Artık temizlik daha geniş çaplı olacak. Bu grup, eğer kalmak istiyorsa kanunlarımıza uymalı. Ya kalacaklar ya da hapse gidecekler” dedi.
Seçim süresi boyunca, suç oranını düşürebilmek adına çalışacağını ifade eden Bolsonaro, bireysel silahlanmayı artıracak adımlar atacağını söylemiş ve “Erkek ya da kadın, tüm dürüst vatandaşlar evlerinde silah bulundurmak istiyorlarsa belli kriterlere bağlı olarak bunu yapabilecek” açıklamalarını dile getirdi.
Amazon Ormanları da tehlikede
Bolsonaro, dünyanın ciğerleri durumunda olan Amazon Ormanları ve bölgede yaşayan kabileler hakkında da sert açıklamalarda bulunmuştu. Bolsonaro, “Çevre ve Tarım Bakanlıklarıyla ortak çalışacağız. Yerliler o toprakları bize kiralamak istiyorlar, iş yapmak istiyorlar, elektrik istiyorlar, dişçi istiyorlar… yerliler de aynı bizim gibi insanlar. Amazon Ormanları, kızamık geçiren bir çocuk gibi. Gördüğünüz her boşluk bir yerli bölgesi ve halk bunu alkışlıyor” açıklamasında bulundu.
Sambacılar da ikiye bölünmüştü
Seçim süreci boyunca sadece meydanlarda değil yeşil sahalarda da kriz oluşmuştu. Bolsonaro’nun aykırı görüşlerini destekleyen efsanevi futbolcular hem övgü hem de eleştiri alırken seçimin kaderini de değiştirmişti. Hatırı sayılır bir sosyal medya gücüne sahip olan Ronaldinho ve Rivaldo gibi yıldız futbolcular, Bolsonaro’ya destek verirken Juninho gibi isimler de İşçi Partisi’nin adayını desteklediğini duyurmuş ve “Askeri darbeyi destekleyen bir adayı destekleyenleri görmek umut kırıcı” açıklamasını yaptı.